ИС ҚАЙТА ҚАРАЛДЫ
Соңғы жыллары суд тараўы бойынша қабыл етилип атырған пәрман ҳәм қарарлар нәтийжесинде бул уйымда да бир қатар өзгерислер жүз бермекте.
Буны халқымыз өткерилип атырған суд процесслеринде көрип, инсан ҳуқық ҳәм еркинликлери нызамлы түрде тәмийинленип атырғанлығының айқын гүўасы болмақта.
Өзбекстан Республикасы Жынаят кодексиниң 9-статьясында ҳәр бир шахс нызамда белгиленген тәртипте айыбы тастыйықланған жәмийетлик қәўипли қылмыслары ушын ғана жуўапкер болыўы нәзерде тутылған.
Биз сөз етпекши болған ўақыя Жынаят ислери бойынша Елликқала районлық суды тәрепинен көрип шығылып, суд тәрепинен пуқаралар Е.Кайпов ҳәм Р.Сулаймановлар алдыннан жынайый тил бириктирип, бир топар болып, бийзарылық ҳәрекетлериниң алдын алыў илажларын көрген басқа пуқараларға қарсылық көрсетип, бийзарылық, яғный, жәмийетте жүрис-турыс қағыйдаларын билқастан менсинбеў, урып-соғыў, денеге жеңил жарақат жеткизиў жынаятын ислегенликте, атап айтқанда 2017-жылдың 14-январь күни саат 23.00лерде «777» кафеси ишинде пуқара А.Қосжановтың жүзине қолы менен урып-соғып тән жарақатын жеткизип, сондай-ақ, бийзарылық ҳәрекеттиң алдын алыў шарасын көрген басқа пуқара Н.Джаксыликовтың жүзине де қолы менен урып-соғып тән жарақатын жеткизип, жәмийетлик тәртипти бузғаны ушын наҳақ айыпланып судланған.
Бул жынаят иси Қарақалпақстан Республикасы Жынаят ислери бойынша суды инстанциясында көрип шығылып, 2019-жыл 2-майдағы уйғарыўы менен Е.Кайпов ҳәм Р.Сулаймановлардың жынайый ҳәрекетлери жәмийет тәртибине қарсы қаратылған жынаят емес, ал, шахсқа қарсы жынаят деп табылып, олардың ҳәрекетлери ЖКниң 277-статьясы 3-бөлиминиң «г» бәнтинен (ески редакциядағы) ЖКниң 109-статьясының 2-бөлимине қайта квалификацияланып жазасы жеңиллестирилген.Себеби, жынайый ҳәрекет, негизинде жәбирлениўши сыпатында көрсетилген А.Қосжанов ҳәм оның менен бирге болған гүўа К.Эрназаровтың орынсыз ис-ҳәрекетлери ақыбетинде келип шыққан ҳәм олар өз ҳәрекетлери ушын Нөкис қалалық Ҳәкимшилик судының 2017-жыл 15-майдағы қарарына тийкар Ҳәкимшилик жуўапкершилик ҳаққындағы кодекстиң 41 - статьясына тийкар жәрийма ҳәкимшилик жазасына тартылған. Бул жағдайда олардың жынайый ҳәрекетлерин жәмийет тәртибине қаратылған жынаят деп баҳалап болмайды деген қарарға келинген.
Жоқарыда атап өткенимиздей мәмлекетимизде инсан ҳуқық ҳәм еркинликлери ҳәмме нәрседен үстин болыўын тәмийинлеў — бүгинги күни жүргизилип атырған реформалардың ең тийкарғысы болып қалмақта.
М.БАЙНИЯЗОВ,
Қарақалпақстан Республикасы Жынаят ислери бойынша судының судьясы.